Τα τροχαία ατυχήματα κοστίζουν εκατομμύρια στην οικονομία

Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου

Θεανώ Θειοπούλου   

Όσο πεζό και αν ακούγεται, μία ανθρώπινη ζωή που χάνεται σε τροχαίο ατύχημα κοστίζει πολλές χιλιάδες ευρώ, σύμφωνα με μελέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το κόστος συμπεριλαμβάνονται τα ιατρικά έξοδα, τα έξοδα των ασφαλιστικών ταμείων και η απώλεια παραγωγικής ικανότητας των ατόμων που έχουν τραυματιστεί σοβαρά σε τροχαίο.

Άρα, ένα τροχαίο ατύχημα δεν είναι μόνο οι ανθρώπινες ζωές που χάνονται -που είναι βέβαια το σημαντικότερο-, αλλά είναι και η επιβάρυνση της οικονομίας με αρκετά εκατομμύρια τον χρόνο και σ’ αυτά περιλαμβάνονται η πληρωμή συντάξεων και αποζημιώσεων για νοσήλια, πληρωμές για αποκατάσταση ζημιών και σωματικών βλαβών κλπ., χωρίς να υπολογιστεί η απώλεια εργατικού δυναμικού, η επιπλέον εργασιακή απασχόληση για την αντιμετώπιση των συνεπειών των τροχαίων ατυχημάτων, δηλαδή ιατρικό προσωπικό, δαπάνες περίθαλψης, αστυνομία, πραγματογνώμονες, ασφαλιστές, όπως και με άλλα δευτερεύοντα έξοδα (δικαστικά, οδοιπορικά κ.λπ.) που θα πρέπει να συνυπολογισθούν στην επιβάρυνση της οικονομίας.

Η Παγκόσμια Τράπεζα αναφέρει ότι το ετήσιο οικονομικό κόστος από τα τροχαία ατυχήματα ανέρχεται στο 1-3% του ΑΕΠ κάθε κράτους. Στην ΕΕ ετησίως διατίθεται ποσό ύψους €160 δισ., το οποίο ισοδυναμεί με το 2% του ΑΕΠ της ΕΕ.

Σε μια εποχή που τα τροχαία ατυχήματα αυξάνονται ή τουλάχιστον γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ποια είναι τα πρόστιμα για την παραβίαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και τι εφαρμόζεται σε κάθε χώρα. Κάθε κράτος στην Ευρώπη καθορίζει τα δικά του πρόστιμα, που απαντούν στα δικά του δεδομένα και στις δικές του προτεραιότητες. Σε κάποιες χώρες ο οδηγός που παρανομεί βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη, σε κάποιες άλλες οι Αρχές παίρνουν το δίπλωμα οδηγού με την πρώτη -για σοβαρές παραβάσεις- και σε κάποιες άλλες τα χρηματικά πρόστιμα είναι «χάδι».

Σύμφωνα με την έρευνα του «Φ», σε κάθε χώρα υπάρχουν διαφορές στις ποινές, τόσο για το όριο ταχύτητας και τη χρήση αλκοόλ πριν και κατά την οδήγηση, όσο και για τη χρήση κινητού την ώρα της οδήγησης. Μάλιστα, λόγω του ότι τα ατυχήματα αποτελούν πανευρωπαϊκό πρόβλημα, κάθε χώρα ανά τακτά διαστήματα αναθεωρεί τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας προς το αυστηρότερο.

Σε σχέση με το αλκοόλ ιδιαιτερότητες υπάρχουν στη Δανία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Στη Φινλανδία παίρνουν το δίπλωμα του οδηγού για 15 μέρες και άνω, ανάλογα με το πόσο αλκοόλ υπάρχει στο αίμα. Στη Σουηδία η αφαίρεση διπλώματος ξεκινά από 40 μέρες και ανεβαίνει ανάλογα με το αλκοόλ που υπάρχει στο αίμα του οδηγού. Στη Δανία, αν ο οδηγός ξεπεράσει το επιτρεπτό όριο αλκοόλ παρακολουθεί ξανά μαθήματα οδήγησης, τα οποία πληρώνει ο ίδιος.

Στη Μάλτα το πρόστιμο για τον οδηγό που έχει καταναλώσει αλκοόλ ξεκινά από €1.200. Στη Μεγάλη Βρετανία το πρόστιμο μπορεί να φθάσει μέχρι τις €5.000. Σε περίπτωση που γίνει δεύτερη συνεχόμενη παράβαση των ορίων της αλκοόλης στο αίμα, μέσα σε 10 χρόνια, τότε η αφαίρεση της άδειας οδήγησης κυμαίνεται από 36-60 μήνες. Στην Ελλάδα εάν γίνει 2η συνεχόμενη παράβαση των ορίων της αλκοόλης, με τιμή μεγαλύτερη των 60mg/l στον εκπνεόμενο αέρα, τότε το χρηματικό πρόστιμο ανέρχεται στα 2.000 ευρώ ή/και φυλάκιση 6 μηνών ή/και αφαίρεση άδειας οδήγησης για 5 χρόνια. Στην Ελβετία το πρόστιμο πάει ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του οδηγού και μπορεί να φθάσει σε αρκετές χιλιάδες ευρώ.

Κινητό τηλέφωνο

Έναν πρωτοποριακό τρόπο για να αποθαρρύνει αυτούς που χρησιμοποιούν το κινητό τους τηλέφωνο την ώρα που οδηγούν, εφαρμόζει η ιταλική Αστυνομία. Οι αρμόδιοι φορείς επιστράτευσαν αστυνομικούς με πολιτικά ρούχα, που κινούνται με μοτοσυκλέτες και scooter μέσα στις μεγαλουπόλεις. Στόχος τους είναι να εντοπίζουν τους παραβάτες και να τους επιβάλλουν άμεσα το πρόστιμο. Το πρόστιμο για αντικανονική χρήση κινητού τηλεφώνου στην Ιταλία είναι €165 και πέντε βαθμοί ποινής στην άδεια οδήγησης. Αν εντός δύο ετών ο οδηγός προβεί στην ίδια παράβαση, τότε του αφαιρείται το δίπλωμα από έναν έως τρεις μήνες.

Στη Γαλλία απαγορεύεται να μιλάς, να στέλνεις ή να διαβάζεις μηνύματα ή να χρησιμοποιείς οποιαδήποτε εφαρμογή όταν το αυτοκίνητο είναι σε κίνηση. Αν θέλει κάποιος να είναι βέβαιος ότι δεν θα πληρώσει πρόστιμο €135 θα πρέπει το αυτοκίνητο να είναι παρκαρισμένο σε κανονική θέση στάθμευσης με σβηστό τον κινητήρα.

Στην Ελλάδα οι οδηγοί οχημάτων που χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο εν κινήσει, χωρίς ακουστικά ασύρματης επικοινωνίας ή χωρίς να είναι αυτό τοποθετημένο σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση, τιμωρούνται με επιτόπου αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας και της άδειας οδήγησης, από τον βεβαιούντα την παράβαση, για 60  ημέρες. Επίσης, το πρόστιμο για τη χρήση κινητού τηλεφώνου από τον οδηγό, ενώ το όχημα βρίσκεται εν κινήσει, είναι €100.

Όριο ταχύτητας

Μια άλλη συχνή αιτία για πρόστιμο είναι η παραβίαση του ορίου ταχύτητας. Η νομοθεσία είναι διαφορετική από χώρα σε χώρα. Η πιο φθηνή χώρα σε περίπτωση που υπερβεί ο οδηγός το όριο μέχρι 20 χλμ/ ώρα είναι η Λιθουανία. Το πρόστιμο είναι €10, αν όμως η υπέρβαση είναι πάνω από 20 χλμ το πρόστιμο γίνεται €450.

Το πιο τσουχτερό πρόστιμο είναι στη Νορβηγία, που ξεκινά από €400 και για κάθε υπέρβαση μέχρι 50 χλμ/ώρα το πρόστιμο μπορεί να φθάσει τα €900. Στη Φινλανδία, αν υπάρχει υπέρβαση πάνω από 20 χλμ την ώρα, το πρόστιμο είναι €200. Στην Ελβετία, αν ο οδηγός υπερβεί τα 20 χλμ το δίπλωμα μπορεί να αφαιρεθεί για 60 μέρες ως ελάχιστο όριο. Το πρόστιμο ξεκινά από €165.

Τα πρόστιμα στην Αυστρία για υπέρβαση του ορίου ταχύτητας στις πόλεις κυμαίνονται από 29 ευρώ έως και πάνω από 2.100 ευρώ! Ειδικότερα, αν κάποιο ραντάρ φωτογραφίσει όχημα να κινείται εντός της πόλης με πάνω από 20 χλμ. από το όριο το πρόστιμο κυμαίνεται από 29 έως και 50 ευρώ. Αντίστοιχα, αν στη φωτογραφία φαίνεται ότι ο οδηγός κινούνταν με 50 χλμ. πάνω από το όριο τότε το πρόστιμο ανεβαίνει στα 300 ευρώ. Αν όμως το ραντάρ βεβαιώσει ότι ο παραβάτης οδηγός κινήθηκε με 51 χλμ. πάνω από το όριο τότε το πρόστιμο μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τις 2.100 ευρώ και μπορεί να αφαιρεθούν οι πινακίδες και η άδεια κυκλοφορίας του οχήματος για 6 εβδομάδες.

Τα πρόστιμα στη Γερμανία για υπέρβαση του ορίου ταχύτητας είναι κυμαινόμενα και ανάλογα με τα επιπλέον χιλιόμετρα που κινείται ο παραβάτης οδηγός. Αν η τροχαία διαπιστώσει πως κάποιος κινούνταν με 10 χλμ. παραπάνω από το όριο ταχύτητας τότε το πρόστιμο αυτή τη στιγμή κυμαίνεται σε 30 ευρώ. Αν όμως ο οδηγός «πιαστεί» να κινείται εντός της πόλης με 35 χλμ. πάνω από το όριο τότε το πρόστιμο ανέρχεται σε €160 και αφαίρεση των πινακίδων και της άδειας κυκλοφορίας για 1 μήνα. Το υψηλότερο πρόστιμο για υπερβολική ταχύτητα εντός της πόλης ανέρχεται σε €280 και 2 μήνες αφαίρεση των πινακίδων και άδειας κυκλοφορίας και αφορά σε κίνηση με ταχύτητας έως 60 χλμ. πάνω από το όριο.

Κόκκινο φανάρι

Μια από τις πιο κλασικές παραβάσεις οδηγών. Η πιο αυστηρή χώρα γι’ αυτή την παράβαση είναι η Φινλανδία, όπου αφαιρείται το δίπλωμα από 10 μέρες και άνω. Στη Βρετανία το πρόστιμο μπορεί να είναι πάνω από €1.000. Στη Γερμανία τα πρόστιμα ξεκινούν από το ποσό των €90, που αφορά την παραβίαση του κόκκινου. Από εκεί και ύστερα, τα πρόστιμα αυξάνονται και ως προς το ποσό αλλά και για τις απαγορεύσεις που επιβάλλονται στον οδηγό. Για παράδειγμα, εάν περάσει ο οδηγός με κόκκινο σηματοδότη με κίνδυνο, το πρόστιμο είναι €200, δύο βαθμοί ποινής στο δίπλωμα και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για ένα μήνα.

Τα πρόστιμα στην Κύπρο

Στην Κύπρο το πρόστιμο που επιβάλλεται εξωδίκως όσον αφορά την υπέρβαση του ορίου ταχύτητας μέχρι 30% είναι €2/χλμ πρόστιμο και 1-3 βαθμοί ποινής, υπέρβαση του ορίου ταχύτητας μέχρι 50% €3/χλμ και 2-4 βαθμοί ποινής, υπέρβαση του ορίου ταχύτητας μέχρι 75% €5 /χλμ και 3-6 βαθμοί ποινής.

Σχετικά με το αλκοόλ, αναλογία αλκοόλης εκπνοής 22-35μg/100ml: €125 πρόστιμο και 1-3 βαθμοί ποινής, αναλογία αλκοόλης εκπνοής36-55μg/100ml: €250 πρόστιμο και 3-6 βαθμοί ποινής, αναλογία αλκοόλης εκπνοής 56-70μg/100ml: €500 πρόστιμο και 4-8 βαθμοί ποινής, 22-35μg/100ml: 1 μήνα φυλάκιση ή/και μέχρι €1.500 χρηματική ποινή και στέρηση άδειας οδήγησης μέχρι 3 μήνες.

Οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών: μέχρι 3 χρόνια φυλάκιση ή/και €8.000 χρηματική ποινή ή/και στέρηση της άδειας οδήγησης για 3 χρόνια. Καταδίκη για συνδυασμό: Ταχύτητα με αλκοόλη ή/και ναρκωτικά: μέχρι 4 χρόνια φυλάκιση ή/και €15.000 χρηματική ποινή.

Οδήγηση χωρίς ασφαλιστήριο ευθύνης έναντι τρίτου: €200 πρόστιμο και 3-6 βαθμοί ποινής, οδήγηση με μη ελεύθερα χέρια (κινητό τηλέφωνο): €150 πρόστιμο και 2-4 βαθμοί ποινής Σε περίπτωση επανάληψης του αδικήματος εντός 3 χρόνων: οι ποινές διπλασιάζονται.

Κανόνες που ισχύουν σε όλες τις χώρες της ΕΕ

Οι ζώνες ασφαλείας πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλα τα οχήματα, περιλαμβανομένων και των τουριστικών πούλμαν και των μικρών λεωφορείων, σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Τα αυτοκίνητα/φορτηγά και, αν είναι δυνατόν, άλλα οχήματα πρέπει να διαθέτουν ειδικά συστήματα συγκράτησης για τα παιδιά. Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ απαγορεύεται η χρήση κινητού κατά την οδήγηση χωρίς συσκευή ανοικτής ακρόασης. Το μέγιστο επιτρεπόμενο επίπεδο αλκοόλ στο αίμα ποικίλλει: Ορισμένες χώρες δεν επιτρέπουν καθόλου αλκοόλ στο αίμα κατά την οδήγηση. Ισχύουν διαφορετικά όρια ταχύτητας για διάφορους τύπους οδών και οχημάτων. Διαφορετικοί εξοπλισμοί ασφάλειας απαιτούνται για τα αυτοκίνητα και τις μοτοσυκλέτες. Σε ορισμένες χώρες είναι υποχρεωτική η χρήση φώτων πορείας την ημέρα και/ή η χρήση χειμερινών ελαστικών.