O αντίκτυπος του πολέμου στην ασφαλιστική αγορά της Ουκρανίας
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Η 24η Φεβρουαρίου 2022 είναι μια μέρα που χώρισε την πραγματικότητα στα δύο. Ένας ολοκληρωτικός πόλεμος στην Ουκρανία έγινε πραγματικότητα. Πανικός, τρόμος, σύγχυση, φόβος για τις ζωές των συγγενών, μίσος για τον εχθρό – αυτά είναι μερικά μόνο από τα συναισθήματα που βίωσε κάθε Ουκρανός εκείνη την ημέρα και κάθε μέρα από τότε.
Είναι 2024 και καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, μπορούμε πλέον να αναλογιστούμε και να περιγράψουμε πώς η ασφαλιστική αγορά στην Ουκρανία ανταποκρίνεται.
Οι κύριοι παράγοντες που επηρέασαν την ασφαλιστική αγορά και τις ασφαλιστικές εταιρείες κατά την περίοδο 2022 έως 2023 είναι οι εξής:
- Η ρωσική ολοκληρωτική εισβολή
- Η κατάληψη σημαντικού αριθμού ουκρανικών εδαφών
Απόπειρα κατάληψης της πρωτεύουσας της Ουκρανίας – Κιέβου
Στην αρχή του ολοκληρωτικού πολέμου, οι Ουκρανοί βρέθηκαν σε μια κατάσταση πλήρους αβεβαιότητας, όπου κάθε αρνητικό σενάριο εκδηλώθηκε ταυτόχρονα. Στα τέλη Φεβρουαρίου και στις πρώτες εβδομάδες του Μαρτίου 2022, ο κλάδος ασχολήθηκε με την ασφάλεια των υπαλλήλων και των οικογενειών τους, τη μετεγκατάσταση γραφείων, την αποθήκευση δεδομένων και τους υλικοτεχνικούς πόρους.
Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2022, το επίπεδο επιχειρηματικής δραστηριότητας ήταν ελάχιστο, γεγονός που οδήγησε σε ελάχιστα ασφάλιστρα σχεδόν σε όλους τους τομείς. Υπήρξε επίσης σημαντική μείωση των ασφαλιστικών αποζημιώσεων.
Σύμφωνα με τα μέλη της Εθνικής Ένωσης Ασφαλιστών της Ουκρανίας (NAIU), η μέγιστη πτώση στα ασφάλιστρα καταγράφηκε τον Μάρτιο του 2022: μείον 52% σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2021, αλλά από τον Μάιο υπήρξε μια τάση ανάκαμψης (Μάιος 2022 έναντι Μαΐου 2021 μείον 14%).
Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας της Ουκρανίας, τα ασφάλιστρα αυξήθηκαν κατά 12,4%. Αυτή η άνοδος οφείλεται κυρίως στον πληθωρισμό, αν και στην ευρωζώνη η αύξηση ήταν μικρότερη, στο 3,9%.
Περιορισμοί στο συνάλλαγμα στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022
Στο πλαίσιο των αντισταθμιστικών μέτρων, εισήχθησαν συναλλαγματικοί περιορισμοί στην Ουκρανία, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διευθέτηση πληρωμών με ξένους αντασφαλιστές καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022. Χάρη στην υποστήριξη και την κατανόηση των αντασφαλιστών, ήταν δυνατό να διατηρηθεί η κατάσταση υπό έλεγχο και τα περισσότερα αντασφαλιστικά προγράμματα συνέχισαν να λειτουργούν. Η απελευθέρωση των συναλλαγματικών περιορισμών πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 2023. Ως αποτέλεσμα, οι ασφαλιστές που επιβεβαίωσαν τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα και τη διαφάνεια της δομής ιδιοκτησίας τους μπόρεσαν να διευθετήσουν τις πληρωμές με ξένους συνεργάτες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του 2022, το μερίδιο των αντασφαλιστικών ασφαλίστρων προς ξένους συνεργάτες μειώθηκε σχεδόν κατά 38% σε σύγκριση με το 2021, αλλά για εννέα μήνες του 2023 η κατάσταση ήταν διαφορετική και υπήρξε αύξηση 16% στην πληρωμή αντασφαλιστικών ασφαλίστρων σε ξένους αντασφαλιστές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2024, το μερίδιο των αντασφαλιστικών ασφαλίστρων προς ξένους συνεργάτες παρουσιάζει αύξηση 6,3% σε σύγκριση με το εξάμηνο του 2023.
Χαλάρωση των κανονισμών για τις ασφαλιστικές εταιρείες από τον Μάρτιο του 2022
Από τον Μάρτιο του 2022, η Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας (NBU) εισήγαγε ρυθμιστικές χαλαρώσεις για τους ασφαλιστές, οι οποίες επέτρεψαν την ταχεία προσαρμογή στις δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ένας άλλος παράγοντας που έπρεπε να ληφθεί υπόψη ήταν η εμπειρία που αποκτήθηκε κατά την καθιέρωση απομακρυσμένων διαδικασιών κατά τους περιορισμούς της καραντίνας λόγω COVID-19.
Κατά το καλοκαίρι του 2022, οι ασφαλιστές μπόρεσαν να επανεκκινήσουν τις δραστηριότητές τους και η σταδιακή ανάκαμψη της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ουκρανία κατέστησε δυνατή την επίτευξη μιας συνεπούς θετικής τάσης προς την επανεκκίνηση των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2024 (στοιχεία NBU) υπήρξε αύξηση 3,6% (σε ευρώ) στα μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα (GWP) σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Μαζική μετακίνηση πληθυσμού της Ουκρανίας στο εξωτερικό
Οι ενεργές εχθροπραξίες οδήγησαν σε μαζική μετακίνηση του πληθυσμού της Ουκρανίας στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα την άνευ προηγουμένου αύξηση στα ασφάλιστρα της Πράσινης Κάρτας, που επιβεβαιώνει την ασφάλιση τρίτων κατά τη διάρκεια ταξιδιών στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τα δεδομένα, το 2022, το ποσό των ασφαλίστρων για αυτό το είδος ασφάλισης αυξήθηκε κατά 124,7%, φθάνοντας τα 102 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 υπήρξε περαιτέρω αύξηση 25,4% και το συνολικό ποσό έφτασε τα 118,2 εκατ. ευρώ.
Η αλλαγή στη γεωγραφία παραμονής των πολιτών σε σύγκριση με τα χρόνια πριν την ολοκληρωτική εισβολή οδήγησε επίσης σε αύξηση των επιπέδων ασφαλιστικών αποζημιώσεων.
Από τότε, η κορύφωση της ανάπτυξης της Πράσινης Κάρτας έχει περάσει και, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του 2023, ο αριθμός των υπογεγραμμένων συμβολαίων μειώθηκε σχεδόν κατά 30.000. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2024, οι αιτήσεις για Πράσινη Κάρτα παρουσίασαν μείωση 1,2%.
Σημαντικές ζημιές από πυραυλικές επιθέσεις και επιθέσεις με drones
Οι ζημιές από πυραυλικές επιθέσεις και επιθέσεις με drones οδήγησαν σε αύξηση της ζήτησης στον ασφαλιστικό τομέα. Κατά τη διάρκεια του 2022, οι ασφαλιστές μπόρεσαν να συλλέξουν στατιστικές πληροφορίες που ήταν απαραίτητες για τη δημιουργία νέων ασφαλιστικών προϊόντων ή την επέκταση των καλύψεων των υπαρχόντων.
Από το φθινόπωρο του 2022, οι ασφαλιστικές προσφορές για άτομα που καλύπτουν κινδύνους ζωής και υγείας, ζημιές σε κατοικίες και οχήματα λόγω πυραυλικών επιθέσεων, επιθέσεων με drones, εκρήξεων και θραυσμάτων από πυραύλους και drones ξεκίνησαν να διατίθενται στην αγορά.
Το 2023, οι ασφαλιστές άρχισαν να προσφέρουν αυτή την κάλυψη για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Η κάλυψη ορισμένων πολεμικών κινδύνων πραγματοποιείται εντός της δικής τους διαχείρισης και έχει περιορισμούς στην επικράτεια και τα όρια των ασφαλισμένων ποσών.
Κατάργηση των χαλαρών ρυθμίσεων για τις ασφαλιστικές εταιρείες
Η Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας άρχισε να αυστηροποιεί τις ρυθμιστικές απαιτήσεις με στόχο την αύξηση της σταθερότητας της αγοράς. Επιπλέον, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ο Νόμος της Ουκρανίας «Περί Ασφάλισης» επικαιροποιήθηκε το 2021, ενσωματώνοντας τις απαιτήσεις των Οδηγιών της ΕΕ.
Αλλαγές στον αριθμό των ασφαλιστικών εταιρειών στην Ουκρανία – 2020-2023
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ιουλίου 2024, ο αριθμός των ασφαλιστικών εταιρειών στην Ουκρανία έχει πλέον μειωθεί σε 90 από 155 το 2021.
