Τι γίνεται με την ασφάλιση των δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο;
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ένα από τα κρίσιμα ζητήματα στην αγορά ενέργειας είναι το ποιος αναλαμβάνει την ασφάλιση των δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο, ειδικά απέναντι στον κίνδυνο μιας περιβαλλοντικής καταστροφής, όπως μια πετρελαιοκηλίδα.
Παρόλο που ορισμένα πλοία εξακολουθούν να ασφαλίζονται από τις δυτικές εταιρείες, όπως συνέβαινε πάντα, πολλοί ιδιοκτήτες πλοίων στρέφονται πλέον σε ρωσικούς ασφαλιστικούς φορείς. Αυτοί οι ασφαλιστές στηρίζονται σε έναν αντασφαλιστή που είναι υπό αυστηρές κυρώσεις και υποστηρίζεται από το ρωσικό κράτος. Σε κάποιες περιπτώσεις, εμπλέκονται ασφαλιστές από χώρες όπως το Καμερούν και το Κιργιστάν.
Η αλλαγή αυτή έχει δημιουργήσει ανησυχία σχετικά με το πόσο αποτελεσματικές και γρήγορες θα είναι οι αποζημιώσεις σε περίπτωση ατυχήματος. Το θέμα αναδείχθηκε στις 17 Οκτωβρίου, όταν οι βρετανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι θα εξετάζουν εξονυχιστικά τη νομιμότητα δεξαμενόπλοιων με «αμφιλεγόμενη» ασφάλιση που διέρχονται από τη Μάγχη.
Τα ευρήματα, βασισμένα σε στοιχεία που συγκέντρωσε η Εσθονία το περασμένο καλοκαίρι, σε συνδυασμό με έρευνες του Bloomberg και της δημοσιογραφικής οργάνωσης Danwatch, αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές χώρες λόγω των κυρώσεων κατά της Μόσχας. Πολλές χώρες πλήττονται από το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός πλοίων αναγκάζεται να πλέει χωρίς σαφή ρυθμιστικό έλεγχο.
Ο Μάικ Σάλτχαους, επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της NorthStandard, μιας κορυφαίας εταιρείας θαλάσσιας ασφάλισης, επισήμανε ότι σε περίπτωση ατυχήματος, οι πληγείσες βιομηχανίες, όπως η αλιεία ή ο τουρισμός, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις ή και να μη λάβουν καθόλου αποζημίωση.
Πριν από τον πόλεμο, η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλίσεων για τα ρωσικά φορτία καλυπτόταν από δυτικές εταιρείες μέσω του International Group of Protection & Indemnity Clubs. Αυτές οι εταιρείες διασφάλιζαν ότι τα πλοία τηρούσαν υψηλά πρότυπα ασφαλείας. Ωστόσο, η ρωσική εισβολή και οι κυρώσεις έχουν φέρει στο προσκήνιο ρωσικές ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες καλύπτουν πλέον ένα μέρος του στόλου.
Έρευνες των εσθονικών αρχών έδειξαν ότι το 20-25% των δεξαμενόπλοιων που μετέφεραν ρωσικό πετρέλαιο το καλοκαίρι του 2023 είχαν ασφαλιστική κάλυψη από ρωσικές εταιρείες. Παρά τη φαινομενική κυριαρχία της δυτικής ασφάλισης, δεν είναι σαφές πόσα πλοία έχουν όντως δυτική κάλυψη, καθώς ορισμένα μπορεί να μην συμμετείχαν στην έρευνα.
Οι τρεις βασικές ρωσικές εταιρείες που καλύπτουν τα δεξαμενόπλοια είναι οι Ingosstrakh, AlfaStrakhovanie και Sogaz. Αυτές υποστηρίζονται από την Russian National Reinsurance Co. (RNRC), η οποία βρίσκεται υπό κυρώσεις από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ε.Ε. Η RNRC, ως κρατική οντότητα, ενδέχεται να μην καταβάλει αποζημιώσεις σε «μη φιλικές» χώρες σε περίπτωση σοβαρού ατυχήματος.
Η Δανία, η οποία διαχειρίζεται μέρος των στενών της Βόρειας Θάλασσας, έχει εκφράσει ανησυχίες για την ποιότητα της ασφάλισης αυτών των πλοίων. Η ίδια ανησυχία εκφράζεται και για τα δεξαμενόπλοια που διασχίζουν τα στενά του Βοσπόρου στην Τουρκία, αν και οι τοπικές αρχές έχουν ισχυρότερους μηχανισμούς ελέγχου.
Το ζήτημα των ρωσικών ασφαλιστικών εταιρειών είναι μέρος μιας ευρύτερης αλλαγής στο παγκόσμιο ναυτιλιακό σύστημα. Εκατοντάδες δεξαμενόπλοια πλέον λειτουργούν σε ένα παράλληλο σύστημα, έξω από τους παραδοσιακούς κανόνες και χωρίς τη συμμετοχή δυτικών εταιρειών. Αυτό το νέο καθεστώς δεν έχει ακόμα δοκιμαστεί από μια σοβαρή περιβαλλοντική καταστροφή, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών.
