Χρηματοοικονομική παιδεία: Το θεμέλιο για οικονομική επιτυχία και αξιοποίηση του πλούτου!
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Γράφει ο Γιώργος Νάταρ – B.Sc, M.Sc, MCyHRMA – Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Επιχειρήσεων και Ασφαλίσεων
Εισαγωγή
Η χρηματοοικονομική επιστήμη αναφέρεται στις αρετές που απαιτούνται για τη λήψη αποφάσεων στη διαχείριση των χρημάτων, των επενδύσεων και γενικά των προσωπικών οικονομικών του κάθε πολίτη.
- Έρευνα για την χρηματοοικονομική (ΧΟ) μάθηση στην Κύπρο ανέδειξε ότι:
- Το επίπεδο μάθησης στην Κύπρο είναι χαμηλό – μόνο το 1/3 έχει γνώσεις
- Δεν κατανοείται η έννοια της διαφοροποίησης του κινδύνου, παρά τις κρίσεις – μόνο 51% το αντιλαμβάνεται
- Δεν κατανοείται η έννοια του ανατοκισμού – μόνο 44% γνωρίζει
- Συνέπεια της χαμηλής ΧΟ μάθησης είναι η ψηλή οικονομική ευαισθησία σε περίπτωση απώλειας εισοδήματος
- Οι μαθητές που στο σχολείο μαθαίνουν οικονομικά, έχουν πολύ καλύτερη ΧΟ γνώση.
- Οι νέοι στην Κύπρο έχουν χαμηλότερη ΧΟ γνώση από τον υπόλοιπο πληθυσμό, και μόνο 1/5 συμμετέχει στα κέντρα λήψης αποφάσεων
- Οι πολίτες με τριτοβάθμια εκπαίδευση υπερτερούν αρκετά των πολιτών με δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε ΧΟ γνώση.
- Νοικοκυριά με ΧΟ γνώση έχουν κατά μέσο όρο μεγαλύτερα εισοδήματα
- Άτομα με ΧΟ γνώση έχουν κατά μέσο όρο καλύτερη και περισσότερη απασχόληση (εργασία)
- Νοικοκυριά με έστω ένα άτομο με ΧΟ γνώση, διαχέουν τη γνώση περισσότερο σε σχέση με αυτά που δεν έχουν.
Λόγοι ενασχόλησης με τα Χρηματοοικονομικά
Η οικονομική μόρφωση είναι ζωτικής σημασίας για το κάθε μέλος της κοινωνίας, εργαζόμενο ή μη, για αρκετούς λόγους που συνοψίζονται εδώ πιο κάτω:
- Κοινωνική Συνεισφορά: Μια κοινωνία με οικονομικά καταρτισμένα άτομα οδηγεί σε μια πιο σταθερή και εύρωστη κρατική οικονομία. Όταν οι άνθρωποι λαμβάνουν ορθές οικονομικές αποφάσεις, συμβάλλουν σε ένα υγιές οικονομικό περιβάλλον, το οποίο ωφελεί ολόκληρη την κοινωνία.
- Οικονομική ανεξαρτησία: Η χρηματοοικονομική γνώση είναι το κλειδί για την επίτευξη οικονομικής ανεξαρτησίας, επιτρέποντας την επιλογή του επιθυμητού τρόπου ζωής με αυτοπεποίθηση και σιγουριά για ψυχική ηρεμία που επηρεάζει θετικά την ποιότητα ζωής.
- Επενδύσεις και Δημιουργία Πλούτου: Τα οικονομικά μορφωμένα άτομα κατανοούν τις αρχές του κινδύνου και της απόδοσης, της κατανομής περιουσιακών στοιχείων και της διαφοροποίησης που είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία ενός επιτυχημένου επενδυτικού χαρτοφυλακίου.
- Σχεδιασμός αφυπηρέτησης: Η οικονομική φιλοσοφία επιτρέπει τον σχεδιασμό μιας ασφαλούς και άνετης αφυπηρέτησης. Προσφέρει επιλογές για διατηρήση του επιθυμητού βιοτικού επιπέδου κατά την αφυπηρέτηση μέσω συνδυασμού πρόνοιας, κοινωνικής ασφάλισης, αποταμιεύσεων και επενδύσεων.
- Προϋπολογισμός και αποταμίευση: Ο προϋπολογισμός και η αποταμίευση είναι απαραίτητα εργαλεία για σταθερότητα και συστηματικότητα στην αποπληρωμή των χρεών και βοηθά τον έλεγχο των έξοδων και της αποταμίευσης. Γίνεται καλύτερη κατανόηση του δανεισμού για την εξόφληση χρεών και μείωση των επιπτώσεων από έκτακτες οικονομικές καταστάσεις.
- Λήψη Αποφάσεων: δίνει τη δυνατότητα για ορθολογιστικές αποφάσεις, με κατανόηση των επιπτώσεων και με την επιλογή των καταλληλότερων χρηματοοικονομικών μέσων. Υποστηρίζει την οικονομική επιτυχία προς όφελος των παιδιών και των μελλοντικών γενεών.
Ενίσχυση της Οικονομικής Μάθησης
Τα παλιά χρόνια στην Κύπρο ο κόσμος έλεγε πολλά γνωμικά για τα οικονομικά, και συνεπώς η επιστήμη αυτή δεν είναι νέα. Πάντα εξελίσσεται. Για παράδειγμα έλεγαν:
«Άπου σοδκιάζει τριάντα δκυό τζαι ξοδκιάζει τράντα έν’ νοικοτζύρης πάντα» δείχνοντας τη σωστή σχέση εσόδων – εξόδων
«Αν έν’ μηλιά εν να ανθίσει» υπονοώντας για το ρίσκο της επένδυσης
«΄Ακουε μεγάλον αμπέλιν τζαι παίρνε μιτσίν καλάθι» ελέγχοντας τον κίνδυνο που πρέπει να παίρνουν
«Εγιώ στραώνω τζαι πουλώ τζι εσύ άμπλεπε τζαι γόραζε» και επιλέγοντας με προσοχή τις αγορές τους.
Ο Κύκλος του Χρήματος είναι εφτάλογος. Επτά ρήματα. Το καθένα με τη δική του ανάλυση και ενασχόληση, που αποτελούν παράλληλα τους στόχους που πρέπει να καθοριστούν ώστε η αυτός να αξιοποιηθεί προς όφελος όλων. Τόσα πρέπει να κάνει κάποιος για να αποκτήσει οικονομική μόρφωση:
- Κερδίζω (εργασία – εισόδημα)
- Ασφαλίζομαι (προστασία – πρόνοια)
- Δανείζομαι (ρευστότητα – χρηματοδότηση)
- Αποταμιεύω (εξασφάλιση – έκτακτα)
- Δωρίζω (φιλανθρωπία – κοινωνία)
- Επενδύω (ανάπτυξη, αξιοποίηση)
- Καταναλώνω (ανάγκες – επιθυμίες)
Επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν ότι η ενίσχυση της οικονομικής μάθησης αποτελεί παγκόσμια πρόκληση και έχει άμεσα συνδεθεί με την ευημερία των πολιτών και μεγιστοποιεί τις δυνατότητές για επίτευξη προσωπικών στόχων. Στρατηγικοί στόχοι της ΧΟ μάθησης:
- Ευαισθητοποίηση σχετικά με την ΧΟ μάθηση
- Ενδυνάμωση με γνώσεις και δεξιότητες
- Ανάγκη επαρκούς προγραμματισμού για ασφάλιση και συνταξιοδότηση
- Χρήση ψηφιακών ΧΟ προϊόντων και των κινδύνων τους
Όλα αυτά… μέσω της παιδείας, της δια βίου μάθησης, και της πρόσβασης σε ειδική πληροφόρηση
Γιατί είναι σημαντική η οικονομική γνώση; Τα άτομα με οικονομική γνώση κάνουν πιο συνειδητές πράξεις και είναι ικανά να διαχειριστούν τα έσοδα τους μέσω:
- Προϋπολογισμού
- Ασφάλισης και μεταβίβασης του κινδύνου
- Επενδύσεων
- Διαχείρισης χρεών, αποταμιεύσεων και χρήση ταμείου εκτάκτων αναγκών
- Προγραμματισμού για το μέλλον και την αφυπηρέτηση
Οφέλη από επαρκή διαχείριση οικονομικών θεμάτων είναι η χαμηλότερη πιθανότητα υπερχρέωσης, η αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης και η αυξημένη ζήτηση ασφαλιστικών καλύψεων. Επίσης, επιτυγχάνεται καλύτερος σχεδιασμός συνταξιοδότησης η οποία επιτυγχάνεται λόγω της αυξημένης πιθανότητας για απόκτηση ψηλότερων μισθών και της ψηλότερης συμμετοχής στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Χρηματοοικονομική παιδεία και ο ρόλος του ασφαλιστή
Ο Ασφαλιστής είναι το άτομο που βρίσκεται πιο κοντά, σε προσωπικό επίπεδο, με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Κύπρου. Η Ασφάλιση, έτσι κι αλλιώς, είναι μέρος της Χρηματοοικονομικής. Συνεπώς, τα καθήκοντα και ο ρόλος του Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή σε σχέση με την περιγραφή του λειτουργήματος του είναι:
Σε προσωπικό επίπεδο
- Διατήρηση του βιοτικού επιπέδου των συνανθρώπων μας
- Διασφάλιση του θεσμού της οικογένειας
- Προστασία της τρίτης ηλικίας
- Εξασφάλιση των νέων ανθρώπων
- Ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας μας
Σε Επαγγελματικό Επίπεδο
- Εντοπίζει υποψήφιους πελάτες
- Διερευνά ασφαλιστικές ανάγκες
- Προτείνει λύσεις στις ανάγκες
- Επιμελείται την σύναψη του συμβολαίου
- Εξυπηρετεί τους ασφαλισμένους παρέχοντας ποιοτικές υπηρεσίες.
Ο Ασφαλιστής εξυπηρετεί, συμβουλεύει, εισηγείται, προστατεύει τον πολίτη. Έχει καθήκον έναντι της πολιτείας και του αγοραστικού κοινού. Άρα, εμείς πρέπει να αναλάβουμε βασικό ρόλο και πρωτοβουλία στη χρηματοοικονομική μόρφωση του Κύπριου πολίτη, επιχειρηματία, συνταξιούχου.
Σε επόμενο άρθρο μου θα αρχίσουμε να περιγράφουμε και να αναλύουμε βασικές οικονομικές αρχές σε μια προσπάθεια έναρξης μιας τιτάνιας προσπάθειας συμμετοχής στον στόχο της επίτευξης χρηματοοικονομικής παιδείας, που τόσο χρειάζεται σήμερα ο τόπος και οι πελάτες μας.
Συμπέρασμα
Ποιες αρετές επιτυγχάνονται με την χρηματοικονομική παιδεία;
- νοοτροπία ανάπτυξης και πίστη στις σκέψεις και πράξεις μας
- ξεκάθαροι οικονομικοί στόχοι και προσπάθεια επίτευξης τους
- μεταβίβαση και ασφάλιση των μη ελεγχόμενων κινδύνων
- προσανατολισμός σε ευκαιρίες
- υιοθέτηση επιτυχημένων προτύπων
- αυτοπροβολή και εικόνα ως βασικά εργαλεία επιτυχίας
- δημιουργία διαχρονικού πλούτου
- προτεραιότητα στη ρευστότητα παρά στο εισόδημα από την εργασία
- δια βίου μάθηση και συνεχής ενημέρωση σε οικονομικές στρατηγικές
- επένδυση σε ευκαιρίες που παράγουν εισόδημα
