Επανεξέταση της προσέγγισης για την αντιμετώπιση της πιεστικής συνταξιοδοτικής πρόκλησης της Ευρώπης
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Η έρευνα συνταξιοδότησης του 2023 από την Insurance Europe επιβεβαίωσε ότι πάνω από το ένα τρίτο των Ευρωπαίων δεν αποταμιεύει για τη σύνταξή του. Χωρίς επαρκείς αποταμιεύσεις, οι πολίτες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οικονομική ανασφάλεια κατά τη σύνταξη, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου ή την αδυναμία κάλυψης εξόδων υγειονομικής περίθαλψης. Η υπερβολική εξάρτηση από την κοινωνική πρόνοια μπορεί να προκαλέσει υπερβολική πίεση στα δημόσια οικονομικά, ιδίως σε μια περίοδο αύξησης του “δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων”. Με την ανάληψη καθηκόντων από την νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τώρα είναι η στιγμή για έναν κρίσιμο προβληματισμό για το πώς η Ευρώπη μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.
Η πρόκληση των συντάξεων έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο. Εκτός από τις δημογραφικές αλλαγές και τη μείωση του λόγου ενεργού πληθυσμού προς συνταξιούχους, η αγορά εργασίας υφίσταται βαθιές αλλαγές. Οι μη γραμμικές καριέρες γίνονται πιο συχνές, συνδεόμενες με τη σαφή μετάβαση προς πιο προσανατολισμένες στις υπηρεσίες οικονομίες και νέους τύπους απασχόλησης. Αυτές οι αλλαγές έχουν ισχυρό αντίκτυπο τόσο στις εισφορές συνταξιοδότησης όσο και στη σταθερότητα των πηγών χρηματοδότησης.
Δεν υπάρχει μοναδική λύση για την επίλυση του συνταξιοδοτικού προβλήματος, οπότε απαιτείται μια σειρά από διαφορετικά μέτρα. Ένα είναι σαφές: οι άνθρωποι θα πρέπει να αποταμιεύουν περισσότερο για να έχουν ένα άνετο βιοτικό επίπεδο μετά τη συνταξιοδότησή τους. Η ασφαλιστική βιομηχανία μπορεί να συμβάλει σε αυτόν τον στόχο, καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες ζωής είναι σημαντικοί πάροχοι τόσο επαγγελματικών όσο και προσωπικών συντάξεων, συμπληρώνοντας έτσι τις κρατικά χρηματοδοτούμενες συντάξεις.
Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό των ασφαλιστικών συνταξιοδοτικών προϊόντων είναι ότι συχνά προσφέρουν στους μελλοντικούς συνταξιούχους εγγύηση ελάχιστης απόδοσης, προσφέροντάς τους ηρεμία για το οικονομικό τους μέλλον. Αυτό είναι καθοριστικό, καθώς η ασφάλεια και η σταθερότητα είναι η κύρια προτεραιότητα για πολλούς αποταμιευτές συντάξεων, όπως επιβεβαιώνεται από την έρευνα της Insurance Europe, όπου αυτό ισχύει για το 44% των ερωτηθέντων.
Πώς να αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων που αποταμιεύουν για σύνταξη;
Ο ρόλος των ασφαλιστών εκτείνεται πέρα από την απλή παροχή προϊόντων. Για παράδειγμα, πολλοί ασφαλιστές συμμετέχουν σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης και εκπαιδευτικές δράσεις, όπως σεμινάρια σε χώρους εργασίας για τους κινδύνους της καθυστέρησης και τα οφέλη της έγκαιρης αποταμίευσης για σύνταξη. Τέτοιες προσπάθειες είναι καθοριστικές, καθώς η έρευνα της Insurance Europe έδειξε ότι το 14% των ερωτηθέντων ενδιαφέρονται για αποταμίευση αλλά θα χρειάζονταν περισσότερες πληροφορίες για να ξεκινήσουν.
Η ψηφιοποίηση προσφέρει επίσης ενδιαφέρουσες προοπτικές. Ψηφιακά εργαλεία και φιλικές προς το χρήστη εφαρμογές, που προσφέρονται ολοένα και περισσότερο από τους ασφαλιστές, μπορούν να ενθαρρύνουν την αποταμίευση βοηθώντας τους πελάτες να αξιολογούν και να προβλέπουν την οικονομική τους κατάσταση, να θέτουν ρεαλιστικούς συνταξιοδοτικούς στόχους και να δημιουργούν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα αποταμίευσης.
Οδηγία IORP II
Ενώ όλα αυτά είναι ενδιαφέροντα βήματα που οι ασφαλιστές μπορούν και πρέπει να κάνουν, η αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού προβλήματος απαιτεί επίσης δράση από τις δημόσιες αρχές, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε τρεις τομείς: ευαισθητοποίηση, αυτόματη εγγραφή και φορολογικά κίνητρα. Η ευαισθητοποίηση είναι ιδιαίτερα σημαντική. Εδώ, ο στόχος θα πρέπει να είναι να εξασφαλιστεί ότι σε όλη την Ευρώπη οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε ακριβείς και εύκολα κατανοητές πληροφορίες σχετικά με τα μελλοντικά συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις, σύμφωνα με τις δικές τους συνθήκες.
Δεύτερον, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εξετάσουν την εφαρμογή αυτόματων συστημάτων εγγραφής για τους εργαζόμενους, όπου αυτό δεν ισχύει ήδη. Υπάρχουν αποδείξεις ότι τα άτομα είναι πιο πιθανό να συμμετέχουν σε συνταξιοδοτικά προγράμματα αποταμίευσης όταν εγγράφονται αυτόματα, με τη δυνατότητα να εξαιρεθούν εάν το επιθυμούν. Φυσικά, η εισαγωγή τέτοιων συστημάτων πρέπει να εξεταστεί λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές πραγματικότητες.
Τέλος, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάζονται κίνητρα για να αποταμιεύσουν για τη σύνταξή τους, και ότι τα κατάλληλα, στοχευμένα φορολογικά κίνητρα (με τη μορφή φορολογικών εκπτώσεων ή πιστώσεων) μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου.
Προϊόν Πανευρωπαϊκής Προσωπικής Σύνταξης (PEPP)
Η έκθεση του πρώην Ιταλού πρωθυπουργού Enrico Letta για το 2024 θίγει πολλά σημαντικά ζητήματα για τη βιομηχανία ασφαλίσεων. Μεταξύ των προτάσεων είναι η δημιουργία ενός «αυτόματου συστήματος εγγραφής σε πανευρωπαϊκό προϊόν μακροπρόθεσμων αποταμιεύσεων».
