Επανεξέταση των λύσεων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Γράφει ο Nicolas Jeanmart, Head of personal & general insurance, Insurance Europe
Οι κλιματικές συνομιλίες COP29 του ΟΗΕ που διεξάγονται στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν πραγματοποιούνται σε μια περίοδο όπου οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πλήττουν με αυξανόμενη σφοδρότητα. Η Ευρώπη βίωσε πρόσφατα πρωτοφανή κλιματικά φαινόμενα: οι καταστροφικές πλημμύρες στην Ισπανία, που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 220 ανθρώπους, ήρθαν μόλις λίγες εβδομάδες μετά από πλημμύρες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Προηγήθηκαν άλλες καταστροφές, όπως οι πυρκαγιές που κατέκαψαν μεγάλες εκτάσεις στην Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία συνεχίζει να υπερβαίνει σταθερά το κρίσιμο όριο των 1,5 βαθμών Κελσίου που έχει θέσει η Συμφωνία του Παρισιού, και το 2024 αναμένεται να είναι η θερμότερη χρονιά στην ιστορία, ακολουθώντας το 2023 που κατέχει προς το παρόν τον τίτλο αυτό. Τα στατιστικά στοιχεία είναι ανησυχητικά, όπως και οι καταστροφές που λαμβάνουν χώρα στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν, καθιστώντας την ανάγκη για δράση αδιαμφισβήτητη. Για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης, απαιτούνται φιλόδοξες δράσεις σε τρεις άξονες: μετριασμός, προσαρμογή και προστασία, στους οποίους οι ασφαλιστικές έχουν κρίσιμο ρόλο να διαδραματίσουν.
Ο μετριασμός των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παραμένει προτεραιότητα
Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) πρέπει να παραμείνει κορυφαία προτεραιότητα. Η αποτυχία σε αυτόν τον τομέα θα καταστήσει ακόμη πιο δύσκολη την προσαρμογή των ανθρώπων – και πολλών άλλων ειδών – στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Ωστόσο, η μείωση των εκπομπών είναι ένας δύσκολος στόχος, όπως δείχνει η συνεχιζόμενη αύξησή τους. Το 2023 ήταν η χρονιά με τις υψηλότερες εκπομπές στην ιστορία, και το 2024 προβλέπεται να ξεπεράσει αυτό το ρεκόρ.
Η πρόοδος στον τομέα αυτό απαιτεί τη συμμετοχή όλων: πολιτών, του ιδιωτικού τομέα (συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών) και κυβερνητικών φορέων. Η συμμετοχή όλων είναι απαραίτητη για να ξεπεραστεί το “τρίγωνο της αδράνειας”, όπου κάθε πλευρά κατηγορεί τις άλλες δύο για έλλειψη δράσης. Οι ασφαλιστικές αναγνωρίζουν το ρόλο τους και συμμετέχουν όλο και περισσότερο, κυρίως μέσω της ιδιότητάς τους ως επενδυτές. Με περιουσιακά στοιχεία άνω των 10 τρισεκατομμυρίων ευρώ υπό διαχείριση, η ασφαλιστική βιομηχανία είναι ο μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής στην Ευρώπη. Αν και δεν είναι δυνατόν να κατευθυνθούν όλα τα κεφάλαια σε “πράσινα έργα”, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μετάβαση σε μια οικονομία μη εξαρτώμενη από τα ορυκτά καύσιμα.
Η προσαρμογή πρέπει να γίνει σε όλα τα επίπεδα
Δεδομένου ότι τα αέρια του θερμοκηπίου παραμένουν στην ατμόσφαιρα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να επιταχυνθεί η προσαρμογή στο ταχέως μεταβαλλόμενο κλίμα. Αυτή η διαδικασία είναι δύσκολη, καθώς απαιτεί πολύπλοκες και δύσκολες αποφάσεις, όπως η αποφυγή κατασκευαστικών έργων σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Η καθυστέρηση στη λήψη τέτοιων αποφάσεων θα κάνει την προσαρμογή ακόμη πιο απαιτητική στο μέλλον.
Ενώ οι δημόσιες αρχές φέρουν την κύρια ευθύνη για μέτρα προσαρμογής, όπως ο χωροταξικός σχεδιασμός και οι οικοδομικοί κανονισμοί, οι ασφαλιστικές έχουν επίσης κρίσιμο ρόλο. Αυτό περιλαμβάνει την παροχή καθοδήγησης σε δημόσιους φορείς σχετικά με στρατηγικές αποφάσεις για τοποθεσίες κατασκευών ή λύσεις που βασίζονται στη φύση. Σε πολλές αγορές, οι ασφαλιστικές έχουν δημιουργήσει χάρτες που υποδεικνύουν τις περιοχές με υψηλό κίνδυνο λόγω κλιματικών φαινομένων.
Η ανάγκη για επαρκή ασφαλιστική κάλυψη
Εκτός από το μετριασμό και την προσαρμογή, είναι κρίσιμο να εξασφαλιστεί η επαρκής ασφαλιστική κάλυψη, ώστε οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις να μπορούν να ανακάμψουν γρήγορα και ομαλά μετά από καταστροφικά γεγονότα. Το 2023, μόνο το 31% των συνολικών ζημιών παγκοσμίως – ύψους 118 δισεκατομμυρίων δολαρίων – καλύφθηκε από ασφαλιστικές εταιρείες.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το κενό, χρειάζεται να εκπαιδευτούν τα άτομα και οι επιχειρήσεις σχετικά με τα οφέλη της ασφάλισης και να δοθούν κίνητρα για την αγορά ασφαλιστικών προϊόντων. Οι κυβερνήσεις μπορούν να συμβάλουν μέσω φορολογικών κινήτρων ή αποφεύγοντας παραπλανητικές υποσχέσεις για κρατική παρέμβαση. Οι ασφαλιστικές, από την πλευρά τους, πρέπει να βελτιώσουν τη διαφάνεια και να καταστήσουν σαφείς τους όρους κάλυψης.
Η ολιστική προσέγγιση ως λύση
Η κλιματική αλλαγή, που έχει χαρακτηριστεί από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ως “το καθοριστικό ζήτημα της εποχής μας”, απαιτεί επιτάχυνση στις προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών και την προσαρμογή. Παράλληλα, ζητήματα όπως η απώλεια βιοποικιλότητας, η έλλειψη νερού και η ρύπανση από πλαστικά απειλούν επίσης τη ζωή στον πλανήτη. Χρειάζεται συνεπώς μια συνολική προσέγγιση για να διασφαλιστεί ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής δεν θα επιβαρύνει άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Η συνεργασία, ο διάλογος και η συμμετοχή όλων είναι απαραίτητα. Οι ασφαλιστικές της Ευρώπης είναι έτοιμες να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί.