Η ασφάλιση περονοφόρων οχημάτων στην Κύπρο – Τι ισχύει;

Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Του Μιλτιάδη Μιλτιάδου, Ανεξάρτητος Σύμβουλος Ασφαλίσεων και Διαχείρισης Κινδύνων και Εκπαιδευτής Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Το περονοφόρο (forklift) είναι μικρό βιομηχανικό όχημα με μηχανοκίνητη διχαλωτή διάταξη (δυο περόνες) που μπορεί να ανυψωθεί και να κατέβει για τοποθέτηση κάτω από ένα φορτίο, συχνά σε παλέτες, για ανύψωση και μετακίνηση.[1]

Ένα ερώτημα που τέθηκε πρόσφατα είναι κατά πόσο ένα περονοφόρο που χρησιμοποιείται αποκλειστικά σε αποθηκευτικούς χώρους μιας εταιρείας, θα πρέπει να ασφαλιστεί με ασφαλιστήριο μηχανοκινήτων (motor policy) δυνάμει του περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων (Ευθύνη έναντι Τρίτου) Νόμου του 2000 (Ν.96(Ι)/2000). Η απάντηση εξαρτάται από το εάν το περονοφόρο πληροί τα κριτήρια του Ν.96(Ι)/2000.
Το πρώτο κριτήριο είναι κατά πόσο το περονοφόρο θεωρείται «όχημα» κατά την έννοια του Νόμου. Εάν έχει βάρος άνω των 25 κιλών και ταχύτητα άνω των 14 χ.α.ω., τότε εμπίπτει στον ορισμό του οχήματος.[2] Από μια έρευνα στο διαδίκτυο φαίνεται ότι το βάρος των περονοφόρων είναι μεταξύ 900 και 3,600 κιλών και ότι πολλά περονοφόρα είναι ικανά να αναπτύξουν ταχύτητα μέχρι 22 χ.α.ω. Με τέτοια χαρακτηριστικά το περονοφόρο ασφαλώς θεωρείται όχημα.
Αν το περονοφόρο δεν διαθέτει το ελάχιστο βάρος και ταχύτητα, δεν θεωρείται όχημα κατά την έννοια του Νόμου και δεν εμπίπτει στην υποχρεωτική ασφάλιση. Σε τέτοια περίπτωση η ευθύνη που μπορεί να προκύψει από τη χρήση του, θα μπορούσε να ασφαλιστεί κάτω από ασφαλιστήριο αστικής ευθύνης (public liability policy).
Το δεύτερο κριτήριο είναι κατά πόσο το περονοφόρο «επιτρέπεται να χρησιμοποιείται σε δημόσιους οδούς». Η υποχρεωτική ασφάλιση δεν ισχύει για οχήματα που δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται σε οδό.[3]
Αν το περονοφόρο επιτρέπεται να χρησιμοποιείται σε δημόσιους οδούς, αλλά ο ιδιοκτήτης του επιλέγει να μην το εγγράψει με κυπριακές πινακίδες διότι το χρησιμοποιεί μόνο σε ιδιωτικούς χώρους, ο ιδιοκτήτης του δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να το ασφαλίσει με βάση το Ν. 96(Ι)/2000. Η εγγραφή του οχήματος δεν περιλαμβάνεται στα κριτήρια του Νόμου 96(Ι)/2000. Αν ένα ανασφάλιστο μη εγγεγραμμένο όχημα χρησιμοποιείται σε δημόσια οδό, παραβιάζει τόσο τη νομοθεσία υποχρεωτικής ασφάλισης (το Ν. 96(Ι)/2000) όσο και τη νομοθεσία του Τμήματος Οδικών Μεταφορών. Αν χρησιμοποιείται σε ιδιωτικό χώρο, παραβιάζει μόνο το Ν. 96(Ι)/2000.
Όμως, αν το περονοφόρο εμπίπτει σε κατηγορία οχήματος που δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται σε δημόσιες οδούς, τότε ο ιδιοκτήτης του δεν έχει υποχρέωση να το ασφαλίσει ως μηχανοκίνητο. Και πάλιν, σε τέτοια περίπτωση η ευθύνη που μπορεί να προκύψει από τη χρήση του θα μπορούσε να ασφαλιστεί κάτω από ασφαλιστήριο αστικής ευθύνης.
Το τρίτο κριτήριο είναι η χρήση του. Αν το περονοφόρο χρησιμοποιείται ως μέσο μεταφοράς, εμπίπτει στην υποχρεωτική ασφάλιση ανεξαρτήτως των χαρακτηριστικών του και «ανεξαρτήτως του εδάφους» στο οποίο χρησιμοποιείται και εάν το όχημα είναι ακινητοποιημένο ή κινείται.[4] Από τις 20.12.2023 η υποχρεωτική ασφάλιση μηχανοκινήτων ισχύει για χρήση τόσο σε δημόσιες οδούς όσο και σε ιδιωτικούς χώρους.
Συνεπώς, ένα περονοφόρο που ταξινομείται ως «όχημα» και «επιτρέπεται να χρησιμοποιείται σε δημόσιες οδούς», καταρχήν θα πρέπει να ασφαλίζεται με ασφαλιστήριο μηχανοκινήτων, έστω και εάν χρησιμοποιείται μόνο σε αποθηκευτικούς χώρους.
[1] Ορισμός και εικόνα από το Βικιλεξικό.
[2] Ορισμός του «οχήματος» στο άρθρο 2 (1) του Ν. 96(Ι)/2000
[3] Άρθρο 3 (2) (θ) του Ν. 96(Ι)/2000
[4] Ορισμός της «χρήσης οχήματος» στο άρθρο 2 (1) του Ν. 96(Ι)/2000