Ο αντίκτυπος αύξησης επιτοκίων στην αγορά κατοικίας

Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου

Το πως επηρεάστηκε η αγορά κατοικίας στην ευρωζώνη, μετά την ιστορική αύξηση των επιτοκίων την οποία ανακοίνωσε πρόσφατα η Κομισιόν, αναλύουν οικονομολόγοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Η αύξηση που ανακοινώθηκε, ακολούθησε τα μέτρα της ΕΕ εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού στην ΕΕ, αλλά και ένα από τα χαμηλότερα ρεκόρ των επιτοκίων του 2021. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 η αύξηση των τιμών των σπιτιών στην ευρωζώνη έφτασε σχεδόν το 10%, από 4% το 2019, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από το 1991.

Όπως αναφέρεται, οι επενδύσεις στην αγορά ανέκαμψαν με γοργούς ρυθμούς, έπειτα από το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid – 19, φτάνοντας σε περίπου 6% πέραν από τα επίπεδα πριν την κρίση, για το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, αυξήθηκαν κατά 63 μονάδες βάσης, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εξαμηνιαία αύξηση που έχει καταγραφεί στην ιστορία της ευρωζώνης.

Επιπλέον, στοιχεία υποδεικνύουν ότι η δυναμική της αγοράς κατοικίας, είναι πολύ ευαίσθητη στα επιτόκια στεγαστικών δανείων. Ενδεικτικά αναφέρεται, πως μία αύξηση μίας ποσοστιαίας μονάδας στο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων –  με τα υπόλοιπα στοιχεία ισοδύναμα – οδηγεί σε πτώση των τιμών των κατοικιών περίπου 5%, μετά από δύο έτη.

Ωστόσο, η ίδια ποσοστιαία αύξηση του επιτοκίου στεγαστικών δανείων, έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στις επενδύσεις στον τομέα της στέγασης, οδηγώντας σε πτώση κατά 8% μετά από περίπου δύο χρόνια.

Η ΕΚΤ, εξηγεί πως ο αντίκτυπος της αύξησης επιτοκίων των στεγαστικών δανείων στις τιμές των κατοικιών και στις επενδύσεις στη στέγαση, είναι μεγαλύτερος σε ένα περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, καθώς σύμφωνα με τη θεωρία τιμών ενεργητικού, όσο χαμηλότερο είναι το επίπεδο των επιτοκίων, τόσο πιο ευαίσθητες είναι οι τιμές στις αλλαγές των επιτοκίων.

Τα στοιχεία της ΕΚΤ, προσαρμοσμένα σε περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, δείχνουν ότι η εκτιμώμενη μείωση των τιμών και των επενδύσεων σε στέγαση, ως απάντηση σε αύξηση του επιτοκίου στεγαστικών δανείων κατά μία ποσοστιαία μονάδα, είναι περίπου 9% και 15% αντίστοιχα μετά από δύο περίπου χρόνια.

Η ΕΚΤ, τονίζει πως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά κατοικίας, όπως  αυτών διαρθρωτικού χαρακτήρα, καθώς θα μπορούσαν να αυξήσουν την αβεβαιότητα για τις προοπτικές στέγασης.

Μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, στοιχεία δείχνουν ότι οι αγοραστές προτιμούν ακίνητα ευρύχωρα, σε τοποθεσίες μακριά από το γραφείο, για τηλεργασία, κάτι που οδηγεί σε υψηλότερες αυξήσεις τιμών για μονοκατοικίες σε ορισμένες χώρες τις ευρωζώνης.

Επιπλέον, οι τιμές στη ευρωζώνη αυξήθηκαν στα ακίνητα εκτός πρωτευουσών μετά την πανδημία, με το μερίδιο του πληθυσμού που ζει σε μονοκατοικίες να αυξήθηκε το 2020. Η ΕΚΤ, εκτιμά ότι οι μετατοπίσεις που προκλήθηκαν, θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν τα υψηλά επιτόκια των στεγαστικών δανείων.