Ποια τα αποτελέσματα εφαρμογής του νέου λογιστικού προτύπου ασφάλισης;
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) δημοσίευσε σήμερα έκθεση στην οποία αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στην ΕΕ εφάρμοσαν το νέο λογιστικό πρότυπο ασφάλισης ΔΠΧΑ 17, καθώς και οι συνέργειες και οι διαφορές στον υπολογισμό των ασφαλιστικών υποχρεώσεων με το πλαίσιο της Φερεγγυότητας II.
Τον Ιανουάριο του 2023, το ΔΠΧΑ 17 έγινε το νέο διεθνές λογιστικό πρότυπο για τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, αντικαθιστώντας το προηγούμενο προσωρινό πρότυπο, το ΔΠΧΑ 4. Στόχος αυτής της μετάβασης είναι η ενίσχυση της αξιοπιστίας και της διαφάνειας στις οικονομικές καταστάσεις και η μείωση των μεθοδολογικών διαφορών μέσω της εναρμόνισης. Η έκθεση βασίζεται στις εξαμηνιαίες οικονομικές καταστάσεις του 2023 από δείγμα 53 (αντ)ασφαλιστικών ομίλων από 17 κράτη μέλη.
Η μετάβαση στο ΔΠΧΑ 17 οδήγησε σε σημαντικές αλλαγές στην αξία των ασφαλιστικών υποχρεώσεων, δεδομένης της χρήσης διαφορετικών προσεγγίσεων αποτίμησης, της μετάβασης από τη σιωπηρή σύνεση στη ρητή προσαρμογή κινδύνου και της εισαγωγής περιθωρίου συμβατικών υπηρεσιών (CSM) στο ΔΠΧΑ 17. Το CSM αντικατοπτρίζει το αναμενόμενο κέρδος κατά την έναρξη και επιτρέπει στους ασφαλιστές να κατανέμουν τα αναμενόμενα κέρδη κατά τη διάρκεια ζωής ενός ασφαλιστικού συμβολαίου καθώς παρέχεται ασφαλιστική υπηρεσία. Τα στοιχεία από τους ερωτηθέντες δείχνουν ότι, αν και η εισαγωγή του ΔΠΧΑ 17 είχε ποικίλες επιπτώσεις, είχε γενικά ως αποτέλεσμα την αύξηση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων και την επακόλουθη μείωση των ιδίων κεφαλαίων των μετόχων.
Το ΔΠΧΑ 17 προσφέρει στους ασφαλιστές τρεις μεταβατικές προσεγγίσεις και τρεις διακριτές μεθόδους αποτίμησης. Όσον αφορά τη μετάβαση, και οι τρεις προσεγγίσεις (πλήρης-αναδρομική προσέγγιση, τροποποιημένη αναδρομική προσέγγιση και προσέγγιση εύλογης αξίας) έχουν χρησιμοποιηθεί σε παρόμοιο βαθμό, με τις προσεγγίσεις εύλογης αξίας να είναι η πιο συχνά επιλεγμένη επιλογή που αντιπροσωπεύει το 42% των ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Όσον αφορά τις μεθόδους αποτίμησης, η EIOPA παρατήρησε σαφή σύνδεση με το είδος της ασφαλιστικής σύμβασης. Οι ασφαλιστές του δείγματος αποτίμησαν το 86% των υποχρεώσεών τους από ασφάλειες ζωής χρησιμοποιώντας τη μεταβλητή ελεύθερη προσέγγιση (VFA), ενώ τα ασφαλιστήρια συμβόλαια ζημιών αποτιμήθηκαν ως επί το πλείστον (90%) χρησιμοποιώντας την προσέγγιση κατανομής ασφαλίστρων (PAA). Το γενικό μοντέλο επιλέχθηκε για τις υπόλοιπες υποχρεώσεις.
Διαφορές μεταξύ του ΔΠΧΑ 17 και της Φερεγγυότητας II
Μολονότι η Φερεγγυότητα II και το ΔΠΧΑ 17 εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς – το πρώτο αποσκοπεί στην προστασία των αντισυμβαλλομένων, ενώ το δεύτερο επικεντρώνεται στην παροχή αξιόπιστων πληροφοριών στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων των επιχειρήσεων – παρουσιάζουν σημαντικές ομοιότητες που επιτρέπουν σημαντικές συνέργειες. Αυτά περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, τη χρήση μιας προσέγγισης αποτίμησης συνεπούς με την αγορά, σταθμισμένων εκτιμήσεων πιθανότητας μελλοντικών ταμειακών ροών και προεξοφλητικών επιτοκίων για τον προσδιορισμό της παρούσας αξίας των ταμειακών ροών που αναμένονται από τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
Ωστόσο, τα δύο πλαίσια διαφέρουν επίσης μεταξύ τους με σημαντικούς τρόπους. Σημαντικές διαφορές έγκεινται στις μεθόδους αποτίμησης που επιτρέπονται από το ΔΠΧΑ 17 και στη συμπερίληψη περιθωρίου συμβατικών υπηρεσιών, ενώ άλλες σχετικές διαφορές υπάρχουν στα προεξοφλητικά επιτόκια, την προσαρμογή κινδύνου/περιθώριο, τα όρια των συμβάσεων και την κατανομή των εξόδων.
Όσον αφορά τις ποσοτικές διαφορές, σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 17, οι υποχρεώσεις από ασφάλειες ζωής (εξαιρουμένης της ΚΚΜ) ήταν κατά μέσο όρο 2,5% χαμηλότερες από τις αντίστοιχες τεχνικές προβλέψεις της Φερεγγυότητας II. Ωστόσο, για τις συμβάσεις ασφάλισης ζημιών, οι ασφαλιστικές υποχρεώσεις βάσει του ΔΠΧΑ 17 (εξαιρουμένης της ΚΚΜ, εκτός από τις συμβάσεις στο πλαίσιο της ΣΔΠ) είναι, κατά μέσο όρο, κατά 9,5% υψηλότερες από ό,τι στη Φερεγγυότητα II.
Όσον αφορά τα προεξοφλητικά επιτόκια, ενώ η Φερεγγυότητα II καθορίζει τις διαχρονικές δομές επιτοκίων άνευ κινδύνου (RFR) που υπολογίζονται και δημοσιεύονται από την EIOPA, σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 17 οι ασφαλιστές είναι υπεύθυνοι για τον υπολογισμό του επιτοκίου άνευ κινδύνου οι ίδιοι. Ωστόσο, η έρευνα της EIOPA δείχνει ότι στην πράξη το 75% των ασφαλιστών που συμμετείχαν στην έρευνα βασίζονται στο RFR της EIOPA για τους υπολογισμούς τους βάσει του ΔΠΧΑ 17. Ωστόσο, το τελικό προεξοφλητικό επιτόκιο στο ΔΠΧΑ 17 ήταν συχνά υψηλότερο από ό,τι στη Φερεγγυότητα II λόγω προσαρμογών έλλειψης ρευστότητας που επιτρέπονται στο ΔΠΧΑ 17.
Μια άλλη πηγή διαφοράς είναι η μέθοδος υπολογισμού και το επίπεδο εμπιστοσύνης για το περιθώριο κινδύνου. Για τις δραστηριότητες ζωής, η προσαρμογή κινδύνου βάσει του ΔΠΧΑ 17 είναι σημαντικά χαμηλότερη από το περιθώριο κινδύνου της Φερεγγυότητας II. Αντιστρόφως, για τις δραστηριότητες ζημιών, η προσαρμογή κινδύνου βάσει του ΔΠΧΑ 17 είναι ελαφρώς υψηλότερη.