Τα πλεονεκτήματα και οι κίνδυνοι της αποταμιευτικής ασφάλειας
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
1. Τα πλεονεκτήματα
1.1.Μειωμένο ρίσκο – Διασπορά του κινδύνου
Με την αποταμιευτική ασφάλεια επιτυγχάνεται μια ιδιαίτερα διευρυμένη διασπορά του κινδύνου την οποία δεν θα μπορούσε να πετύχει από μόνος του κανένας ανεξάρτητος επενδυτής.
Τα ασφαλιστικά αποταμιευτικά προγράμματα διαμοιράζουν τα λεφτά των επενδυτών σε ένα αριθμό επενδυτικών τραπεζών από διάφορες αναπτυγμένες χώρες (ΗΠΑ, Γερμανία, Η.Β., Ελβετία κτλ.).
Τα ταμεία με καθαρά επενδυτικό χαρακτήρα επενδύουν τα λεφτά των επενδυτών σε ομόλογα και μετοχές από διάφορες βιομηχανίες και χώρες.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η ασφάλεια των αποταμιεύσεων των συμβαλλομένων δεν εξαρτάται από την πιστοληπτική ικανότητα κανενός μεμονωμένου οργανισμού, βιομηχανίας ή χώρας.
Ένας ανεξάρτητος επενδυτής θα έπρεπε να διαθέτει ένα ιδιαίτερα υψηλό κεφάλαιο για να μπορέσει να πραγματοποιήσει ικανοποιητική διασπορά του ρίσκου, αφού οι περισσότερες επενδύσεις στο εξωτερικό απαιτούν ένα ελάχιστο ποσό επένδυσης (π.χ. 10,000 ευρώ).
1.2.Επαγγελματική διαχείριση
Την διαχείριση των επενδυτικών ταμείων αναλαμβάνουν επαγγελματίες διαχειριστές κεφαλαίων (fund managers).
Οι επενδυτές αυτοί χρησιμοποιώντας τις πιο σύγχρονες επενδυτικές μεθόδους και τα πιο αναπτυγμένα τεχνολογικά μέσα μπορούν να μελετούν τις αγορές ανελλιπως, ούτως ώστε να διασφαλίσουν ότι τα κεφάλαια των επενδυτών θα πετυχαίνουν τις αποδόσεις που αναμένονται.
1.3.Πειθαρχία αποταμίευσης
Τα αποταμιευτικά ταμεία είναι δομημένα με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να αποτελούν μία μακροχρόνια δέσμευση αποταμίευσης.
Συγκεκριμένα για τα πρώτα χρόνια του συμβολαίου, δηλαδή για μία περίοδο που διαρκεί μέχρι και 4 έτη, ο ασφαλιζόμενος δεν διαθέτει ουσιαστική πρόσβαση στο αποταμιευόμενο κεφάλαιο (αξία εξαγοράς) αφού θα πρέπει να καταβάλλει πρόστιμο πρόωρης εξαργύρωσης μονάδων μέχρι και στο 25% της αξίας τους.
Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η πειθαρχία αποταμίευσης, απομακρύνοντας τον πειρασμό σπατάλης κεφαλαίων που προορίζονται για επίτευξη μακροχρόνιων στόχων.
1.4.Ευελιξία
Όπως αναφέρθηκε στο πιο πάνω σημείο, η απόκτηση ενός προγράμματος αποταμιευτικής ασφάλειας θα πρέπει να προορίζεται για την ικανοποίηση μιας μακροχρόνιας ανάγκης.
Παρόλα αυτά όμως, η ζωή είναι απρόβλεπτη και σε κάποια χρονική στιγμή μπορεί να χρειαστείτε άμεσα κεφάλαια για να καλύψετε μια άμεση ανάγκη, π.χ. ένα πρόβλημα υγείας, ή απρογραμμάτιστη αλλαγή αυτοκινήτου ή εξοπλισμού.
Γι’ αυτό τον λόγο, τα αποταμιευτικά προγράμματα προσφέρουν την δυνατότητα να εξαργυρώσετε ένα σημαντικό μέρος των συσσωρευμένων κεφαλαίων σας σε τακτά χρονικά διαστήματα.
2.Κινδύνοι
2.1.Κίνδυνος της Αγοράς
Τον κίνδυνο αυτό αντιμετωπίζουν κατά κύριο λόγο τα ταμεία υψηλού ρίσκου που τοποθετούν τα κεφάλαια των πελατών σε μετοχές.
Οι τιμές των μετοχών επηρεάζονται από τις διεθνείς οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις που είναι εξ ορισμού απρόβλεπτες. Σε περιόδους οικονομικής ύφεσης οι τιμές των μετοχών μπορεί να μειωθούν σημαντικά.
Οι επενδυτές με βραχυχρόνιους ή μεσοπρόθεσμους στόχους θα πρέπει να αποφεύγουν επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα με υψηλή διακύμανση.
2.2.Κίνδυνος παγίωσης κεφαλαίων
Οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι οι μοναδικές οντότητες που είναι αδειοδοτημένες να πωλούν αποταμιευτικά προϊόντα επιλέξιμα για φοροαπαλλαγές στην Κύπρο.
Στην Κύπρο υπάρχουν δύο ειδών ασφαλιστικές εταιρείες, οι τοπικές και οι διεθνείς.
Οι διεθνείς ασφαλιστικές εταιρείες με βάση την Κύπρο αποτελούν επί της ουσίας παραρτήματα μεγάλων διεθνών ασφαλιστικών εταιρειών. Από την άλλη πλευρά, οι τοπικές ασφαλιστικές εταιρείες ανήκουν σε Κύπριους δικαιούχους και απλώς συνεργάζονται με διεθνείς ασφαλιστικές εταιρείες.
Μια ασφαλιστική εταιρεία, ανεξαρτήτως αν είναι διεθνής η τοπική, δεν έχει το δικαίωμα να πραγματοποιεί επενδύσεις.
Όλες οι ασφαλιστικές εταιρείες δίνουν τα λεφτά των πελατών τους σε επενδυτικές τράπεζες ή σε επενδυτικές εταιρείες που αναλαμβάνουν την διαχείριση τους.
Η χρεοκοπία μιας ασφαλιστικής εταιρείας δεν ισοδυναμεί σε καμία περίπτωση με απώλεια των χρημάτων των αποταμιευτών, λόγω του ότι κηδεμόνας των χρημάτων είναι οι επενδυτικές τράπεζες και οι επενδυτικές εταιρείες.
Σε περίπτωση χρεοκοπίας μιας ασφαλιστικής εταιρειας, αυτό που θα συμβεί είναι να μεταβιβαστεί η διαχείριση των αποταμιευτικών ταμείων σε κάποια άλλη ασφαλιστική εταιρεία.
Ο μοναδικός κίνδυνος για τον επενδυτή είναι ότι μέχρι να πραγματοποιηθεί αυτή η μετάβαση οι επενδυτές μπορεί να μην έχουν δυνατότητα να εξαγοράσουν τα συμβόλαια τους. Άρα κάποιοι επενδυτές που θα θέλουν άμεση ρευστότητα δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα κεφάλαια τους.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι επενδυτές θα πρέπει να εμπιστεύονται αποκλειστικά ασφαλιστικές εταιρείες με υψηλό δείκτη φερεγγυότητας.
2.3.Κίνδυνος χρεοκοπίας επενδυτικού οργανισμού
Το ουσιαστικό ερώτημα είναι: πόσο πιθανή είναι η χρεοκοπία ενός επενδυτικού οργανισμού;
Το οικονομικό μέγεθος των εταιρειών αυτών είναι μεγαλύτερο από πολλών αναπτυγμένων κρατών. Ενδεικτικά η BlackRock, η οποία είναι η μεγαλύτερη επενδυτική εταιρεία στον κόσμο, διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία $10 τρις, ένα ποσό διπλάσιο από το ΑΕΠ της Ιαπωνίας που είναι η 3η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
Επίσης, σε αντίθεση με τα κράτη, οι εταιρείες αυτές τυγχάνουν συνεχούς ελέγχου από ανεξάρτητες ρυθμιστικές αρχές με ιδιαίτερα αυστηρό νομικό πλαίσιο.
Αν η BlackRock, Pimco, Vanguard, JP Morgan αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο χρεοκοπίας, τότε πολύ πιθανό να αντιμετωπίζει πολλαπλάσιο κίνδυνο χρεοκοπίας η οποιαδήποτε εμπορική τράπεζα στον κόσμο, αφού πλέον θα μιλάμε για μια γενικευμένη διεθνή οικονομική κρίση με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Ακόμη όμως και στην απίθανη περίπτωση που μια από αυτές τις επενδυτικές εταιρείες χρεοκοπήσει, το χαρτοφυλάκιο της θα αγοραστεί από κάποια άλλη επενδυτική εταιρεία που θα αναλάβει να το εξυπηρετεί. Πάλι σε τέτοιες περιπτώσεις θα υπάρχουν κάποιες δυσκολίες όσον αφορά την προσπάθεια των επενδυτών να ρευστοποιήσουν τις επενδυτικές τους μονάδες.
2.4.Ρίσκο πληθωρισμού
Είναι ευνόητο πως τα μετρητά με την μηδαμινή απόδοση και τα τραπεζικά γραμμάτια με τις ιδιαίτερα χαμηλές αποδόσεις δεν μπορούν να καλύψουν τις ζημίες από τον πληθωρισμό.
Τα επενδυτικά ταμεία χαμηλού ρίσκου επίσης δεν μπορούν να καλύψουν τις ζημιές από τον πληθωρισμό σε περίπτωση που ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος του 5%.
Τα ταμεία χαμηλού ρίσκου πρέπει να επιλέγονται αποκλειστικά σε περιόδους οικονομικής ύφεσης ή σε περιόδους με χαμηλές πληθωριστικές πιέσεις.
