Τι έδειξε η άσκηση αντοχής της EIOPA για τον ασφαλιστικό κλάδο
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) δημοσίευσε τα αποτελέσματα της Άσκησης Αντοχής 2024 για τον ασφαλιστικό κλάδο, κατά την οποία αξιολογήθηκε η ικανότητα των ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιρειών να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνέπειες μιας αναζωπύρωσης των γεωπολιτικών εντάσεων.
Η άσκηση έδειξε ότι οι ασφαλιστικές στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο είναι, σε γενικές γραμμές, καλά κεφαλαιοποιημένες και σε θέση να πληρούν τις απαιτήσεις του Κανονιστικού Πλαισίου Φερεγγυότητας II (Solvency II), ακόμη και υπό σοβαρές αλλά εύλογες συνθήκες πίεσης, που προκύπτουν από εκτεταμένες διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, χαμηλή ανάπτυξη και ανανεωμένες πληθωριστικές πιέσεις.
Σενάριο γεωπολιτικού σοκ
Η άσκηση αντοχής υπέβαλε τους ευρωπαϊκούς ασφαλιστές σε ένα δυσμενές σενάριο, το οποίο χαρακτηρίζεται από εντατικοποίηση των γεωπολιτικών εντάσεων με ένα ευρύ φάσμα δευτερογενών επιπτώσεων. Το σενάριο περιλαμβάνει διάφορα γεγονότα, η συνδυασμένη υλοποίηση των οποίων θεωρείται εύλογη, αλλά πιο σοβαρή από τη βαθμονόμηση των υφιστάμενων κεφαλαιακών απαιτήσεων. Πέρα από την υποτονική ανάπτυξη και τον υψηλότερο πληθωρισμό, αυτά τα φαινόμενα περιλαμβάνουν αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, μεγαλύτερη αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων, διεύρυνση των πιστωτικών περιθωρίων και ανομοιογενή αύξηση των αποδόσεων κρατικών ομολόγων λόγω ανησυχιών για τη βιωσιμότητα του χρέους. Αυτοί οι μακροοικονομικοί κλυδωνισμοί συνοδεύονται από ειδικά στοιχεία για τον ασφαλιστικό κλάδο, όπως μαζικές ακυρώσεις συμβολαίων, πληθωρισμό στις απαιτήσεις και μείωση των ασφαλίστρων.
Παρόλο που η άσκηση αντοχής δεν είναι μια δοκιμασία με όρους επιτυχίας ή αποτυχίας, η ανάλυσή της προσφέρει σημαντικά διδάγματα τόσο για τους εποπτικούς φορείς όσο και για τις χρηματοοικονομικές οντότητες, όσον αφορά την ευαισθησία των ευρωπαϊκών ασφαλιστών απέναντι στις υψηλές αβεβαιότητες που περιβάλλουν το γεωπολιτικό τοπίο και τις οικονομικές προοπτικές.
Πεδίο και μεθοδολογία
Η EIOPA μετέτρεψε το παραπάνω σενάριο σε ένα σύνολο κλυδωνισμών και αξιολόγησε την ανθεκτικότητα της ασφαλιστικής βιομηχανίας τόσο από κεφαλαιακή όσο και από πλευρά ρευστότητας. Στην άσκηση συμμετείχαν 48 εταιρείες από 20 κράτη-μέλη, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 75% της αγοράς του ΕΟΧ σε όρους συνολικών περιουσιακών στοιχείων.
Οι συμμετέχοντες υπολόγισαν τις θέσεις τους σε κεφάλαια και ρευστότητα μετά το σοκ με δύο διαφορετικές προσεγγίσεις. Στην προσέγγιση σταθερού ισολογισμού (Fixed Balance Sheet – FBS), επιτρεπόταν μόνο ενσωματωμένες διοικητικές ενέργειες. Αντίθετα, στην προσέγγιση περιορισμένου ισολογισμού (Constrained Balance Sheet – CBS), οι ασφαλιστές είχαν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν αντιδραστικές διοικητικές ενέργειες για να ανταποκριθούν στους κλυδωνισμούς, με την προϋπόθεση ότι οι ενέργειες αυτές ήταν ρεαλιστικές και εύλογες. Ενώ η άσκηση επικεντρώθηκε κυρίως στη μικρο-προληπτική πλευρά, η συμπερίληψη των αντιδραστικών ενεργειών επέτρεψε στην EIOPA να αξιολογήσει πιθανούς συστημικούς αντίκτυπους στον ευρύτερο χρηματοοικονομικό τομέα.
Αποτελέσματα και κύρια συμπεράσματα για το κεφάλαιο
Το σενάριο της άσκησης αντοχής προκάλεσε σημαντικές απώλειες στις ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά οι συμμετέχοντες διέθεταν επαρκή κεφάλαια για να απορροφήσουν τους κλυδωνισμούς. Οι ασφαλιστικές εταιρείες ξεκίνησαν την άσκηση με έναν ισχυρό συνολικό δείκτη φερεγγυότητας στο 221,8%. Μετά την εφαρμογή των κλυδωνισμών και χωρίς αντιδραστικές διοικητικές ενέργειες, ο δείκτης φερεγγυότητας μειώθηκε σχεδόν κατά 100 ποσοστιαίες μονάδες, στο 123,3%, προκαλώντας απώλεια κεφαλαίου άνω των €270 δισ. Ωστόσο, όταν οι ασφαλιστές είχαν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν αντιδραστικές ενέργειες, κατάφεραν να ανακτήσουν τον δείκτη φερεγγυότητας στο 139,9%, αποδεικνύοντας την ικανότητά τους να προσαρμόζονται και να βελτιώνουν τις θέσεις τους υπό αντίξοες οικονομικές και χρηματοοικονομικές συνθήκες.
Σε επίπεδο μεμονωμένων συμμετεχόντων, 8 εταιρείες έπεσαν κάτω από τις ελάχιστες κανονιστικές κεφαλαιακές απαιτήσεις στην προσέγγιση σταθερού ισολογισμού, διατηρώντας όμως αρκετά κεφάλαια για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς τους ασφαλισμένους. Και οι 8 εταιρείες βελτίωσαν τη θέση τους με αντιδραστικές διοικητικές ενέργειες και αποκατέστησαν τον δείκτη φερεγγυότητάς τους πάνω από το ρυθμιστικό όριο του 100%. Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες ενέργειες περιλάμβαναν πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, συγκράτηση μερισμάτων και αύξηση κεφαλαίου με διάφορα μέσα.
Όλοι οι συμμετέχοντες διατήρησαν τον λόγο ενεργητικού προς παθητικό πάνω από το 100% σε όλα τα σενάρια, ακόμη και όταν δεν συμπεριλαμβάνονταν οι μεταβατικές ρυθμίσεις.
Διαχείριση ρευστότητας
Το σενάριο της άσκησης αντοχής προκάλεσε σημαντικές εκροές ρευστότητας για τις ασφαλιστικές εταιρείες, υπογραμμίζοντας τη σημασία του μεγάλου αποθέματος ρευστών περιουσιακών στοιχείων που διατηρούν στους ισολογισμούς τους.
Οι υψηλότερες εκροές λόγω ακυρώσεων συμβολαίων και πληθωρισμού στις απαιτήσεις, σε συνδυασμό με χαμηλότερες εισροές από ασφαλιστικά ασφάλιστρα και αντασφαλιστικές αποζημιώσεις, οδήγησαν σε καθαρή τεχνική εκροή €314 δισ., την οποία οι ασφαλιστές δεν μπορούσαν να καλύψουν πλήρως με τα διαθέσιμα μετρητά τους. Για να αποκαταστήσουν τη ρευστότητά τους, οι ασφαλιστές έπρεπε να ρευστοποιήσουν μέρος των ρευστών περιουσιακών στοιχείων τους, μετατρέποντας τη θέση τους από καθαροί αγοραστές €93,2 δισ. σε καθαροί πωλητές €305,6 δισ. στην προσέγγιση περιορισμένου ισολογισμού.
Η Petra Hielkema, Πρόεδρος της EIOPA, δήλωσε: «Η φετινή άσκηση δοκίμασε ένα ιδιαίτερα επίκαιρο σενάριο σε μια περίοδο όπου οι βασικές αρχές της παγκόσμιας συνεργασίας αμφισβητούνται ολοένα και περισσότερο. Αν και είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε ότι οι ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες βρίσκονται σε καλή θέση για να αντιμετωπίσουν μια περαιτέρω κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων, τα κεφάλαια και η ρευστότητα που θα χρειαστούν για να αντιμετωπίσουν τέτοιες δυσμενείς συνθήκες είναι σημαντικά. Τα αποτελέσματα, συνεπώς, υπογραμμίζουν την ανάγκη για συνετή διαχείριση κινδύνων και στενή εποπτεία, δεδομένων των εξαιρετικά αβέβαιων καιρών που διανύουμε. Παρά το γενικά θετικό αποτέλεσμα της άσκησης, πρέπει να σημειωθεί με κάποια λύπη ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων εξακολουθεί να αρνείται να δημοσιοποιήσει τα ατομικά της αποτελέσματα, γεγονός που περιορίζει τη διαφάνεια της άσκησης.»
Τα αποτελέσματα της άσκησης και οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν κατά την εφαρμογή της θα καθοδηγήσουν το έργο των εποπτικών αρχών σε επίπεδο ΕΕ και εθνικό επίπεδο και ενδέχεται να οδηγήσουν σε συγκεκριμένες συστάσεις για τους κινδύνους που εντοπίστηκαν.
